بانک های خازنی اتوماتیک
ظرفیت تولید انرژی الکتریکی هرمولد
مقداریثابت است که بر حسب کیلوولت آمپر بیان می شود. توان تولیدشده توسط
مولد، در محل مصرف به دو صورت توان اکتیو
و توان راکتیو
نمایان می شود که این مسئله به ماهیت بار محل مصرف بستگی دارد و توسط اندازه زاویه
بین ولتاژ و جریان معین می شود. اگر بارسلفی خالص باشد جریان نسبت به ولتاژ تاخیر
فاز دارد یعنی زمان گذشتن از مقدار صفر شکل موج جریان و ولتاژ به اندازه 90 درجه
باهم تفاوت داشته و جریان با تاخیر به صفر می رسد. اگر بار مقاومتی خالص باشد بین
ولتاژ و جریان هیچ گونه اختلاف فازی وجود ندارد. اگر بار خازنی خالص
باشد جریان نسبت به ولتاژ تقدم فاز دارد در این حالت جریان از ولتاژ 90 درجه جلوتر
است .
به طور کلی شبکه های برق دارای خاصیت سلفی – مقاومتی هستند در این حالت بین ولتاژ و جریان
اختلاف فازی بین صفر درجه تا نود درجه و به صورت پس فاز وجود دارد یعنی جریان از ولتاژ عقب تر
است؛ اگر
خاصیت سلفی بیشتر باشد زاویه به نود درجه نزدیک است و اگر خاصیت مقاومتی شبکه
بیشتر باشد، زاویه به صفر نزدیک است. برای سنجش این مقدار درشبکه های برق از
عبارت ضریب قدرت که کسینوس زاویه بین ولتاژ و جریان بار است استفاده می شود. اگر
مقدار ضریب قدرت عدد یک باشد یعنی زاویه بین ولتاژ و جریان صفراست در
این حالت شبکه
مقاومتی است و اگر کسینوس فی عدد صفر
باشد یعنی شبکه کاملاً سلفی است، باید توجه داشت که در حالت واقعیعدد
ضریب توان هیچگاه یک
نیست .
در استاندارد های صنعت برق ایران اگر ضریب قدرت یک مشترک برق سه
فاز کمتر از 0/9 باشد یعنی اختلاف فاز بین ولتاژ و جریان از 25 درجه بیشتر باشد به
خاطر ایجاد توان راکتیو بیشتر
از حد مجاز، مشترک در قبض برق پرداختی مشمول
جریمه خواهد شد و باید هزینه اضافه تری پرداخت نماید. به طور کلی در بهترین حالت ضریب قدرت بار باید بین 0/92 تا 0/95 باشد
یعنی در بهترین حالت
زاویه بین ولتاژ و جریان باید بین 18
درجه تا 23 درجه پس فاز باشد. برای رسیدن به این موضوع از خازن استفاده می شود. خازن به عنوان تامین کننده توان
راکتیو در محل بار عمل کرده و باعث افزایش ضریب قدرت می شود. خازنها می توانند به
صورت ثابت یا متغیر در محل نصب بار قرار گرفته و نسبت به افزایش ضریب توان اقدام
نمایند؛ خازن اضافه شده به بار که معمولاً به صورت موازی با بار قرار میگیرد توان راکتیو مورد نیاز بار را
تامین کرده و این مسئله باعث
کاهش جریان مصرفی بار خواهد شد. استفاده
از خازن گذاری (بانک های خازنی ) علاوه
بر بهبود ضریب قدرت، باعث افزایش ولتاژ (تا حد مجاز) و تثبیت آن در محل بار می شود. با توجه به اینکه هزینه خازن گذاری در طول مدت مصرف از محل صرفه جویی در پرداخت جریمه
توان راکتیو برگشت خواهد شد، این عمل یکی از متداولترین روش های افزایش ضریب توان
است.البته روشهای دیگری نیز وجود دارد که دارای هزینه های زیادی می
باشد.
موارد کاربرد :
بانک های خازنی اتوماتیک برای اصلاح ضریب
قدرت شبکه فشار ضعیف در موارد زیر استفاده می شوند:
- کارخانجات بزرگ
- کارگاه های کوچک
- مصرف کننده های تجاری
و فروشگاه ها
- هتل ها
- ساختمان های اداری
- مجتمع های مسکونی و
بیمارستان ها
- سایر مصرف کننده های
بزرگ در شبکه برق